Terug naar blog

Wat als ik twijfel om hormoonsubstitutie te nemen?

Dr. Els Pastijn
menopauzehormoonsubstitutie

Wat als ik twijfel om hormoonsubstitutie te nemen?

Twijfel over hormoonsubstitutie? Ontdek wat bij jou past.

Twijfelen over het starten van hormoonsubstitutie in de (peri)menopauze is heel normaal.

Wanneer kan hormoonsubstitutie (HST) helpen?

  • Vasomotorische klachten: opvliegers, nachtzweten
  • Slaapproblemen
  • Vaginale droogheid / pijn bij seks
  • Botverlies (preventie osteoporose)

Wanneer moet je extra voorzichtig zijn?

Dit zijn enkele aandachtspunten:

  • Eerdere borstkanker. Advies op maat door een specialist blijft essentieel.
  • Trombose of verhoogde kans op bloedklonters: Systemische (werkend op je gehele lichaam) hormoonsubstitutie, vooral orale (via de mond) vormen, kunnen het risico op veneuze trombo-embolie en beroerte licht verhogen; transdermale (via de huid: puff, gel, pleister) hebben doorgaans een lager risico.
  • Onbehandelde hoge bloeddruk
  • Hartinfarct, beroerte
  • Ernstige leverproblemen
  • Onverklaard vaginaal bloedverlies
  • Bepaald soort hersentumor

Dit betekent niet automatisch "geen HST", maar wel dat een arts goed moet meedenken.

Tijdstip van starten (timing hypothesis)

De bekende "timing hypothese" — dat starten binnen ±10 jaar van de menopauze minder risico's geeft en mogelijk meer voordelen — wordt steeds beter erkend in moderne analyses:

  • Verschillende meta-analyses en reviews tonen dat vroege start (<10 jaar na menopauze) geassocieerd is met een lager risico op algemene sterfte en cardiovasculaire events dan later starten.
  • HST werkt het gunstigst wanneer je begint rond de periode waarin je lichaam oestrogeen verliest. Wanneer je veel later start, zijn de bloedvaten al aangetast waardoor de risico-/voordeelbalans minder goed uitvalt.

Veelvoorkomende twijfels

"Zijn hormonen wel veilig?"

Voor de meeste gezonde vrouwen <60 jaar of <10 jaar na hun laatste menstruatie is HST veilig en effectief, zeker in lage doseringen en via de huid (pleister/gel).

"Zijn mijn klachten wel erg genoeg?"

Je klachten hoeven niet "ernstig genoeg" te zijn volgens anderen. Jij bepaalt of ze je kwaliteit van leven beïnvloeden.

"Wat als ik later wil stoppen?"

Je kunt HST altijd stoppen of afbouwen. Het is geen levenslange verplichting tenzij je dat zelf wil.

"Is er verschil tussen pillen, pleisters en gel?"

  • Pleisters/gel: lager risico op trombose → vaak eerste keuze
  • Pillen: iets hoger risico op klontervorming
  • IUD met progesteron (bv. Mirena): voor baarmoederslijmvliesbescherming

"Wat als ik nog menstrueer?"

In de perimenopauze zijn hormonen nog grillig; veel vrouwen krijgen cyclische HST of alleen progesteron-ondersteuning. Je hoeft niet volledig in menopauze te zijn om HST te gebruiken.

Deze informatie is uitsluitend bedoeld voor educatieve en informatieve doeleinden. Ze vervangt geen medisch advies, diagnose of behandeling door een arts of andere gekwalificeerde zorgverlener. Raadpleeg altijd je (huis)arts bij vragen of zorgen over je gezondheid of behandeling.